درچنین روزی در سال1322هجری قمری عمان سامانی از شاعران و عرفای دوره قاجاریه چشم از جهان فرو بست . عمان سامانی بیشتر به خاطرمثنوی بلند و غنی خود با نام گنجینه الاسرار معروف است .وی در این مثنوی به تفسیر عرفانی وقایع عاشورا در کربلا پرداخته است . او دیوانی نیز از خود به جای نهاده است که در آن قصائد، غزلیات و قطعات وی موجود است .
شعری را از گنجینه الاسرار عمان سامانی با هم می خوانیم :
کیست این پنهان مرا در جان و تن
کز زبان من همی گوید سخن؟
این که گوید از لب من راز کیست
بنگرید این صاحب آواز کیست؟
در من اینسان خود نمایی می کند
ادعای آشنــــــــــــــایی من کند
کیست این گویا و شنوا در تنم ؟
باورم یا رب نیاید کاین منــــــم
متصلتر با همه دوری به من
از نگه با چشم و از لب با سخن
خوش پریشان با منش گفتارهاست
در پریشان گوییش اسرارهاست
گوید او چون شاهدی صاحبجمال
حسن خود بیند بسر حد کمال
از برای خود نمایی صبح و شام
سر برآرد گه ز روزن گه ز بــــــام
با خدنگ غمزه صید دل کند
دید هر جا طایری بسمل کند
گردنی هر جا درآرد در کمند
تا نگوید کس اسیرانش کمند
لاجرم آن شاهد بالا و پست
با کمال دلربایی در الــــــــــست
جلوه اش گرمی بازاری نداشت
یوسف حسنش خریداری نداشت
غمزه اش را قابل تیری نبود
لایق پیکانش نخجیری نبود
عشوه اش هرجا کمند انداز گشت
گردنی لایق نیامد باز گشت
ماسوی آیینه آن رو شــدنــد
مظهر آن طلعت دلجو شدند
پس جمال خویش در آیینه دید
روی زیبا دید و عشق آمد پدید
مدتی آن عشق بی نام و نشان
بد معلق در فضای بیکران
دلنشین خویش ماوایی نداشت
تا درو منزل کند جایی نداشت
بهر منزل بیقراری ساز کرد
طالبان خویش را آواز کرد
چونکه یکسر طالبانرا جمع ساخت
جمله را پروانه خود را شمع ساخت
جلوه ای کرد از یمین و از یسار
دوزخی و جنتی کرد آشکار
جنتی خاطر نواز و دلفروز
دوزخی دشمن گداز و غیر سوز
پرده ای کاندر برابر داشتند
وقت آمد پرده را برداشتند
ساقیی با ساغری چون آفتاب
آمد و عشق اندر آن ساغر شراب
پس ندا داد او نه پنهان بر ملا
کالصلا ای باده خواران الصلا
همچو این می خوشگوار و صاف نیست
ترک این می گفتن از انصاف نیست
حبذا زین می که هر کس مست اوست
خلقت اشیا مقام پست اوست
هر که این می خورد جهل از کف بهشت
گام اول پای کوبد در بهشت
جمله ذرات از جا خــــاستند
ساغر می را ز ساقی خواستند
بار دیگر آمد از ساقی صدا
طالب آن جام را بر زد صدا
ایکه از جان طالب این باده یی
بهر آشامیدنش آماده یی
گرچه این می را دو صد مستی بود
نیست را سرمایه هستی بود
از خمار آن حذر کن کاین خمار
از سر مستان برون آرد دمار
درد و رنج و غصه را آماده شو
بعد از آن آماده این باده شو
این نه جام عشرت این جام ولاست
درد او دردست و صاف او بلاست
بر هوای او نفس هر کس کشید
یکقدم نارفته پا را پس کشید
سرکشید اول به دعوی آسمان
کاین سعادت را بخود بردی گمان
ذره یی شد زآن سعادت کامیاب
زآن بتابید از ضمیرش آفتاب
جرعه یی هم ریخت زآن ساغر بخاک
زآن سبب شد مدفن تن های پاک
تر شد آن یک را لب این یک را گلو
وز گلوی کس نرفت آن می فرو
فرقه ی دیگر به بو قانع شدند
فرقه یی از خوردنش مانع شدند
بود آن می از تغیر در خروش
در دل ساغر چو می در خم بجوش
چون موافق با لب همدم نشد
آنهمه خوردند و اصلا کم نشد