وجود دام تجارت دارو/ 5 تا 8 هزار میلیارد تومان گردش مالی دارو در ایران

وی ادامه داد: اگر قرار است تغییرات قیمتی در بحث دارو اعمال شود، باید سازمان‌های بیمه‌گر نقش بیشتری در این مقوله داشته باشند. البته اخیرا سازمان تامین اجتماعی نیز به این مجموعه پیوسته است و به ویژه برای بیماران خاص برنامه‌های خاصی را تدارک دیده است. در مجموع بخش اقتصادی دولت درگیر موضوع دارو شده است و خلاءها در حال برطرف شدن است. در مجموع دولت برنامه جدی برای حل مشکل دارویی دارد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران گفت: در بحث دارو دو مقوله باید مورد توجه قرار گیرد. ابتدا آن که تولید داروهای داخلی باید مورد حمایت جدی واقع شود. البته تکانه‌های ارزی و دیگر مباحث از مهرماه سال 91 آسیب جدی را به صنعت داروسازی وارد کرد. در حال حاضر صنعت داروسازی کشور به طور جدی با کمبود نقدینگی روبروست؛ به طوری که صنعت داروسازی حدود هزار میلیارد تومان کسری نقدینگی به روز دارد. از طرف دیگر 5 تا 8 هزار میلیارد تومان گردش مالی دارویی کشور است. اگر سازمان‌های بیمه‌گر بزرگ هر کدام 2000 میلیارد تومان را در این زمینه وارد کنند، به میزان زیادی از پرداخت‌های جیب مردم کاسته خواهد شد.

زالی به اعتبار 1800 میلیارد تومانی در نظر گرفته شده برای جبران مابه‌التفاوت قیمت دارو اشاره کرد و گفت: هر چند این اعتبار در بودجه سال 92 برای دارو در نظر گرفته شده، اما یارانه دارو نه تنها زیاد نشده، بلکه مقداری نیز از آن کاسته شده است. لازم است در بودجه سال 93 ارقام در نظر گرفته شده برای یارانه دارو افزایش لازم را داشته باشد.

وی همچنین گفت: لازم است که رسانه‌ها مراقبت کنند که به فضای تبلیغاتی دارویی در جهان دامن زده نشود، چرا که داروهای جدید برای آنکه وارد فارماکوپه دارویی کشور شوند، باید سیر طبیعی خود را طی کنند و ابتدا در کشور تولیدکننده آن مصرف شود و اثرات آنها دیده شود.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران افزود: البته فارماکوپه دارویی کشور نیازمند بازنگری است. همچنین طرح ژنریک جزو طرحهای شفابخش دارویی کشور است که نیازمند بازنگری و بازسازی است.

زالی در ادامه به درباره بودجه سال جاری سازمان نظام پزشکی، گفت: در بودجه سنواتی تقدیمی دولت در سال 92 تمام ردیفهای متفرقه‌ای از جمله کمک به سازمان نظام پزشکی، سازمان نظام روانشناسی و سازمان نظام پرستاری حذف شده است. بر این اساس ما از ظرفیت کمیسیون تلفیق و همچنین کمیسیون بهداشت و درمان مجلس استفاده کردیم و طرح مجدد بودجه سازمان را خواستار شدیم. همچنین مرکز پژوهشهای مجلس نیز پیش از این به حذف بودجه کمکی به سازمان نظام پزشکی انتقاد کرده بود. در مجموع به این منظور بحث بودجه سازمان نظام پزشکی در سال 92 با امضای تعدادی از نمایندگان کمیسیون بهداشت مطرح شد، اما در کمیسیون تلفیق شکلی عملیاتی به خود نگرفت.

وی در این باره ادامه داد: در دور جدید استقرار سازمان نظام پزشکی این مبحث را مجددا مطرح و درخواست کردیم. این موضوع اکنون در حال پیگیری است.

زالی افزود: در بحث کمک به نهادهای صنفی دو مبحث مطرح است. ابتدا آن که اگر نهادهای صنفی، ارتباط مالی با دولت نداشته باشند از استقلال بیشتری برخوردار خواهند بود. اما ذکر این نکته لازم است که در کشورهای پیشرفته مدل دیگری تجربه شده است و دولتها کمک به NGO‌ ها را در دستور کار خود قرار می‌دهند. از آنجا که دولت تدبیر و امید به تقویت نهادهای صنفی و انجمنها توجه دارد، امیدواریم که به این انهاد صنفی نیز توجه ویژه صورت گیرد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران ادامه داد: از طرف دیگر برخی وظایف ما از جمله مباحث انتظامی جنبه حاکمیتی دارد. این در حالی است که وضعیت نظام پزشکی شهرستانها به ویژه شهرستانهای کوچک بسیار نابسامان است و فاقد حداقل امکانات اولیه هستند. این موضوع در شان نظام سلامت نیست. در حال حاضر استقرار قطعی نظام پزشکی در 185 شهرستان را داریم، اما نظام پزشکی‌های 155 شهرستان از نظر اقتصادی و بودجه شرایط اسف‌باری دارند. در این راستا مجلس می‌تواند به لحاظ اعتباری به سازمان نظام پزشکی کمک کند.

وی همچنین در پاسخ به سئوال خبرنگاری درباره احتمال تغییر و بازنگری در تعرفه‌های تشخیصی درمانی در نیمه دوم سال، گفت: در راستای تعیین تعرفه‌ها از حدود 1.5 سال گذشته کمیته کارشناسی مشترک با وزارت بهداشت تشکیل شده است. بیمه‌ها نیز به این کمیته کارشناسی پیوسته‌اند. در حال حاضر سناریوی اصلی در این کمیته کارشناسی، بحث قیمت تمام شده خدمات است. احصای قیمت تمام شده خدمات از تکالیف قانون برنامه پنجم توسعه است اما متاسفانه مغفول مانده است.

زالی به استقرار فضای جدید در وزارت بهداشت اشاره کرد و ادامه داد: در حال حاضر مولفه‌های اقتصادی طوری است که به نظر می‌رسد لازم است به تغییرات تعرفه‌ای به فضای اقتصادی موجود توجه شود. هر چند تعرفه حق مسلم جامعه پزشکی است، اما نباید فشار آن به مردم تحمیل شود. راه‌حل این موضوع نیز تقویت بیمه‌هاست. هر چه تعرفه‌ها منطقی‌تر باشد، رابطه جامعه پزشکی با مردم نیز از شفافیت بیشتری برخوردار خواهد شد. آرزوی ما آن است که به نقطه‌ای برسیم که رابطه مالی میان پزشک و بیمار برچیده شود.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران در این باره افزود: بازنگری تعرفه‌ها با این ملاحظات جزو دستور کار است. با شکل‌گیری وزارت جدید رفاه، امیدواریم با پرداختهای مناسب بیمه‌ای تعرفه‌ها شکل منطقی‌تری به خود بگیرند.

وی در پاسخ به سئوال خبرنگاری درباره احتمال بازگشت اختیار سازمان نظام پزشکی در تعیین تعرفه‌های بخش خصوصی، گفت: بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه، موقتا اختیار تعیین تعرفه از نظام پزشکی سلب شده است. در حال حاضر این ظرفیت وجود دارد که با فعالیت کارگروه مشترک مذکور، نقطه نظرات جامعه پزشکی را منتقل کنیم. همچنین بارقه‌های بازگشت اعتماد مجلس به نظام پزشکی را شاهد هستیم. در صورت همکاری وزارت بهداشت و بیمه‌ها ما نیز به گونه‌ای عمل خواهیم کرد تا نظر نمایندگان مجلس به عنوان نظر مردم لحاظ شود. از طرف دیگر باید گفت که تقریبا در دو سال اخیر نظرات نظام پزشکی در حوزه تعرفه‌ها با کمک وزارت بهداشت عملیاتی شده است.

زالی همچنین به انتقاد استانها از تعدیل تعرفه‌ها اشاره کرد و گفت: استان‌ها به ویژه مناطق محروم از تعدیل تعرفه‌ها گله‌مند هستند. قرار بود این مقوله در مصوبه قبلی دولت حذف شود، اما این‌طور نشد. در شرایط جدید لازم است به این گلایه استانها نیز توجه شود. همچنین در برخی خدمات هیچ تغییری را در تعرفه‌های 91 شاهد نبودیم. لازم است در تعرفه‌گذاری به گروه‌هایی مانند پزشکان عمومی و ماماها توجه ویژه‌ای صورت گیرد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران درباره کاهش فاصله تعرفه‌ پزشکان عمومی با متخصصان و احتمال گرایش مردم به مراجعه به تخصص‌ها نیز گفت: این موضوع نیز راه‌حل دارد. به این ترتیب که با افزایش تعرفه پزشک عمومی، سازمان‌های بیمه‌گر سهم بیشتری از این تعرفه‌ را پرداخت کنند.

وی همچنین افزود: در نظام تعرفه‌گذاری سعی شد تعرفه‌گذاری از حالت سنتی خارج شود و رفتارسازی در آن صورت گیرد. به عنوان مثال تعرفه زایمان طبیعی آنقدر باید جذاب شود که پزشکان به ترویج این نوع زایمان بپردازند و آمار زایمان سزارین کاهش یابد. همچنین در نظام تعرفه‌گذاری، 15 سال سنوات به بالا را لحاظ کردیم. از طرف دیگر ممکن است برخی پزشکان عمومی همزمان PHD رشته دیگر و یا MPH داشته باشند که به منظور ترویج فرهنگ ارتقای علمی و حرفه‌ای، این موضوع را در دستور کار قرار داریم تا این پزشکان نیز بتوانند مانند یک متخصص دریافتی داشته باشند.

زالی در پاسخ به سئوالی مبنی بر آنکه آیا نیمه دوم امسال احتمال تغییر تعرفه‌ها وجود دارد یا خیر؟ گفت: اصل این موضوع به کمیته کارشناسی مربوطه سپرده شده است. این قضیه فعلا در حد آغاز شکل‌گیری جلسات کارشناسی در حال انجام است و تا یکی دو هفته آینده جلسات رسمی بررسی این موضوع آغاز می‌شود. به این منظور اطلاع‌رسانی‌های لازم در این زمینه پس از برگزاری جلسات انجام خواهد شد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی در ادامه به قرائت جدید توسعه پایدار که از سوی سازمان بهداشت جهانی و سازمان ملل مورد توجه قرار گرفته، اشاره کرد و افزود: این مبحث، بحث نسبتا جدیدی در دنیا است. ما در این زمینه جلسه‌ای برگزار کردیم و در نظر داریم که واحد توسعه پایدار سلامت را در نظام پزشکی شکل دهیم، این اقدام یک امر بین‌المللی است. اگر 18 تا 20 واحد توسعه پایدار در عرصه‌های مختلف در کشوری شکل گیرد، آن کشور می‌تواند به عضویت آژانس توسعه پایدار جهانی درآید. ما این امر را در نظام پزشکی آغاز کرده‌ایم، به این منظور یکشنبه هفته آینده با برخی نمایندگان بین‌المللی این مبحث جلسه داریم.

وی همچنین به فعالیت 6000 کارشناس در هیئتهای انتظامی سازمان نظام پزشکی اشاره کرد و گفت: از انجمنهای علمی خواسته‌ایم که در صورت تمایل نماینده‌ای را برای فعالیت در حوزه انتظامی به ما معرفی کند. در مجموع از نیمه دوم سال گذشته تاکنون حدود 11 هزار پرونده توسط هیات‌های انتظامی کارشناسی شده است.

زالی در پاسخ به سئوالی درباره خطاهای پزشکی نیز گفت: باید برخورد و راهبردی سیستماتیک برای کاهش خطاهای پزشکی در نظر گرفته شود. ما به این منظور الگوی جدیدی را پیگیری می‌کنیم که بخشی از این الگو به ارائه گزارش داوطلبانه صاحبان حرف پزشکی به منظور ثبت خطاهای پزشکی است. این امر به آموزش نیز کمک خواهد کرد. ثبت این خطاها به عنوان آموزش برای دیگر همکاران تلقی خواهد شد. این مدل در کشورهای توسعه یافته انجام می‌شود و تجربه آن وجود دارد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی همچنین در پاسخ به سئوالی درباره کارشناسی‌های انجام شده برای واگذاری 14 نوع خدمت از وظایف وزارت بهداشت به سازمان نظام پزشکی، گفت: کارگروه‌های بررسی این موضوع باید با وزارت بهداشت تشکیل شود. در حال حاضر در حال تحول زیرساخت‌های نرم‌افزاری سازمان هستیم. در نظر داریم از ظرفیت هیات مدیره‌های شهرستان‌ها به نحو مطلوب استفاده کنیم. در حال حاضر 110 شهرستان در صدور پروانه مطب مشارکت می‌کنند و در این زمینه فعالند. هیئت مدیره‌های جدید شهرستانها مشتاقند که وظایف جدید به آنها محول شوند. از طرف دیگر ما نیز تاکید داریم که با واگذاری بخشی از وظایف وزارت بهداشت به نظام پزشکی، فضای نظارت‌پذیری وزارت بهداشت نیز حفظ شود. همچنین موجی از انجمن‌های علمی تخصصی شکل گرفته و انجمنها اعلام کرده‌اند که در این واگذاری‌ها، به سازمان نظام پزشکی کمک خواهند کرد.

زالی در پایان گفت: 6400 خدمت در حوزه سلامت قابلیت ارائه دارند که قیمت‌گذاری این خدمات کار پیچیده‌ای است. در عرصه جهانی بحث جبران خدمات بر مبنای عملکرد است. بر این اساس در ایران نیز در نظام پرداخت پزشکی باید به این سمت حرکت شود. هر چند که این اقدام کاری سخت است، اما باید در جهت فراهم کردن زیرساخت‌های آن حرکت شود.